- Μπόιλ, Ρόμπερτ
- (Robert Boyle, Λίσμορκασλ 1627 – Λονδίνο 1691). Ιρλανδός χημικός. Σπούδασε στο Ίτον, φοίτησε στα σημαντικότερα ευρωπαϊκά εκπαιδευτικά κέντρα και διέμεινε αρκετό διάστημα στην Ελβετία και στη Φλωρεντία, όπου ασχολήθηκε εκτενέστερα με τις εργασίες του Γαλιλαίου. Επέστρεψε στην πατρίδα του το 1644 και συμμετέσχε στο Invisible College, γύρω από το οποίο είχαν συναθροιστεί οι νέοι επιστήμονες, που ήταν αντίθετοι στις αριστοτελικές-σχολαστικές μεθόδους. Από το Κολέγιο αυτό προήλθε η Royal Society, της οποίας ο Μ. αποποιήθηκε αργότερα την προεδρία (το 1680). Η γονιμότερη περίοδος της επιστημονικής απόδοσής του ήταν όταν πήγε στην Οξφόρδη (1654), όπου υπήρξε από τους ιδρυτές του Φιλοσοφικού Κολεγίου. Με τη βοήθεια του Χουκ περάτωσε, το 1659, την κατασκευή μιας αεραντλίας, με την οποία πραγματοποίησε σειρά ερευνών για τις ιδιότητες των αερίων, που τον οδήγησαν στη διατύπωση του νόμου που είναι γνωστός ως νόμος των Μπόιλ - Μαριότ. Το επιστημονικό πνεύμα του διατυπώνεται με ευρύτητα στη σημαντική εργασία του Ο σκεπτικιστής χημικός, που δημοσιεύτηκε το 1661, όπου δίνεται ο πρώτος σύγχρονος ορισμός του στοιχείου καθώς και η έννοια της χημικής ανάλυσης και υποδεικνύονται μερικές πρακτικές μέθοδοι για το διαχωρισμό των στοιχείων. Η διατύπωση της μοριακής θεωρίας, για να εξηγηθούν οι χημικές αντιδράσεις μεταξύ των σωμάτων, τοποθετεί τον Μ. σε μια άκρως πρωτοποριακή θέση και εξαιτίας αυτής μπορεί να θεωρηθεί ως ο πρώτος επιστήμονας που έθεσε σε πειραματικές βάσεις τις ατομικές θεωρίες της αρχαιότητας. Ο Μ. συνέβαλε κατά τρόπο σημαντικό, αν όχι ουσιαστικό, στις μελέτες της φυσιολογίας, με μια εργασία με τον τίτλο Tentamina quaedam physiologica - εκτέλεσε επίσης έρευνες υδροστατικής και ακουστικής. νόμος των Μ.-Μαριότ. Ο πρώτος νόμος των αερίων εκφράζεται ως εξής: «Κάτω από σταθερή θερμοκρασία, μία δεδομένη ποσότητα αερίου καταλαμβάνει έναν όγκο που είναι αντιστρόφως ανάλογος προς την πίεση που ασκείται επ’ αυτού». Ο νόμος αυτός μπορεί ακόμα να διατυπωθεί και ως εξής: «Με μία δεδομένη θερμοκρασία, το γινόμενο της πίεσης p επί τον όγκο V μιας μάζας είναι μία σταθερά pV = Κ)». Ο νόμος Μ.-Μαριότ είναι περιορισμένος και ισχύει πλήρως μόνο για ένα ιδανικό αέριο και πρακτικά για ένα αέριο που απέχει από το σημείο υγροποίησης του και υποβάλλεται σε μια πίεση όχι πολύ υψηλή. Επομένως στην περίπτωση ενός πραγματικού αερίου είναι αναγκαίο να εισάγονται στον τύπο διορθώσεις αναγωγής προς ένα ιδανικό αέριο.
Dictionary of Greek. 2013.